نشریه الکترونیک نجد

حکیم محی الدین مهدی الهی قمشه ای
ایشان فرزند مرحوم ابوالحسن هستند که در سال 318 هـ.ق در شهرضا (قمشه) متولد شدند. اجدادشان ساکن بحرین بودند و همگی از زهّاد زمان خویش به حساب می آمدند، حکیم الهی قمشه ای شرح حال خود را در کتاب توحید هوشمندان به نظم درآورده و یادآور شده است که اجدادشان در زمان نادرشاه افشار از بحرین کوچ کرده و در شهرضا رحل اقامت افکنده اند و این منزل را از نقطه نظر استعداد و روحیه مردمش بر سایر نقاط ترجیح داده اند.
ایشان در اوج جوانی برای کسب علم و دانش به اصفهان هجرت نمودند و پس از آن به مشهد مقدس رفته و تحصیلات خود را در فقه و اصول و عرفان و فلسفه به پایان رساندند وو سپس در تهران در دانشکده معقول و منقول به تدریس و فلسفه و حکمت اشتغال پیدا کردند، ایشان ضمن تدریس با جملاتی شیوا، شیرین و پرجاذبه، مفاهیم دشوار فلسفی را بیان می نمودند و در تأیید اظهارات علمی خود از اشعار شاعران بزرگ شاهد می آوردند و در محفل ایشان دانشوران فاضلی پرورش یافتند از جمله عبدالله جوادی آملی، حسن حسن زاده آملی و سیدمحمدباقر حجتی و….
از جمله آثار باقی مانده از ایشان به جز رساله های متعدد در فلسفه و سیر و سلوک و مراتب عشق و مراتب ادراک و دیوان شعر، ترجمه قرآن و تصحیح و تحشیه تفسیر ابوالفتوح رازی می باشد که ترجمه قرآن ایشان از نخستین ترجمه های امروزی قرآن در زبان و ادبیات فارسی بود که مورد توجه روشنفکران و دانشجویان و نسل جدید همان دوره قرار گرفت. ایشان اولین کسی بودند که قرآن را بر خلاف عادت قدما که ترجمه تحت اللفظی می کردند، روش جدیدی در ترجمه و تفسیر قرآن به کار بردند و قرآن را به زبان فارسی روان و سلیس بدون هیچ دخل و تصرفی در معنا و بصورت قابل فهم برای همه ارائه دادند. ایشان دارای چهار دختر و چهار پسر می باشد به نام های حسین الهی قمشه ای، عارف و ادیب. نظام الدین الهی قمشه ای، استاد فلسفه و رئیس کتابخانه دانشگاه تهران. کمال الهی قمشه ای، پزشک. مرتضی الهی قمشه ای ریاست انجمن جئوترمال کاداتا و مهدیه الهی قمشه ای شاعر و محقق و سه دختر دیگر یکی مشاور در کشور کانادا و دیگری استاد روانشناسی دانشگاه رودهن و دیگری دبیر ادبیات در کرج می باشند.
محل دفن این عالم وارسته گورستان خاک فرج قم می باشد.
از حجت الاسلام شیخ نعمت اله جعفری نقل شده که ایشان خدا را در همه چیز می دید و از هر چیز لذت می برد بلافاصله قدرت الهی را متذکر می شد.*
نثار روح بزرگوارشان صلوات
* کتاب روانشناسی یادها، ص214
- ویکی پدیا
- علمای شهرضا

 فصلنامه نجد شماره16 زمستان 94

سخن گفتن از فاطمه زهرا«س»، فراتر از اندیشه بشرى است، لذا باید شناخت او را در کلام الهی یافت و اگر معانى در قالب الفاظ بیان می‌شود، به منزله تنزیل حقیقت بلند پایه اوست. از این‌رو در این فرصت وجوه تشابه حضرت فاطمه«س» و لیله القدر را بر اساس مدارک بیان می کنیم.
«انا انزلناه فی لیله القدر »: علامه مجلسی از امام صادق نقل می کند: مقصود از شب، فاطمه زهرا (س) و مقصود از قدر خداوند است. پس هر کس فاطمه (س) را درست بشناسد، قطعاً شب قدر را درک کرده است و همانا او فاطمه نامیده شده است؛ زیرا خلایق از شناختش درمانده شده اند.1
«و ما ادرئک ما لیله القدر»: شناخت و حقیقت واقعی حضرت زهرا همچون شب قدر بر عموم مردم امکان پذیر نیست یا دشوار است. «لیله القدر خیر من الف شهر»: شب قدر از هزار ماه برتر است و حضرت زهرا بر همه زنان عالم برتری دارد.
«تنزل الملائکه و الروح فیها باذن ربهم من کل امر سلام هی حتی مطلع الفجر»: امام باقر(ع) می فرمایند: خانه علی(ع) و فاطمه (س) حجره رسول خدا(ص) و سقف خانه شان عرش پروردگار عالمیان است. ژرفای خانه آنها شکافی دارد به عرش که معراج وحی است که ملائکه در هر صبح و شام و در هر ساعت و زمانی نازل شده و کلامی از وحی برای آنها می آورند این فوج ملائکه قطع نمی شود، فوجی از آسمان فرود می آید و فوجی به بالا می رود.2
به راستی چرا فاطمه(س) لیله القدر نباشد و حال آن که یازده قرآن ناطق در این لیله نازل شده، فاطمه، شب است و شب بیانگر پوشیدگی و مستوری و حجاب و عفت و حیاست. زمان غسل و کفن و دفن فاطمه زهرا (س) بنابر وصیت حضرت در دل شب متناسب با لیله القدر است و قرن هاست که قبر مجهول و ناپیدای ایشان نیز حاکی از تناسب وجود مقدسشان با لیله القدر دارد. ممکن است سالها بگذرد و کسی از شب قدر، جز ظاهری بیش درک نکند اما اگر از حقیقت آن، ذره ای درک نماید چنان آگاهی و بیداری به او می بخشد که مسیر زندگی اش عوض می شود و به خدا نزدیک می گردد و شناخت فاطمه(س) نیز چنین است با درک زندگی و ابعاد گوناگون حیات واقعی فاطمه(س) چنان جرقه ای در دل می درخشد که مسیر سرنوشت را عوض می کند.
ایام فاطمیه، فهرست غم، سند مظلومیت و ادعانامه شیعه تسلیت باد.

1. بحارالانوار، ج43، ص13
2. تأویل الایات، ج2، ص818، سیدشرف الدین

فصلنامه نجد شماره 16 زمستان 94

به نام خدایی که در کنار تنهایی ام جاری است، خدایی که فرمود: «ان الله یحول بین المرء و قلبه» (انفال/ آیه24)، خداوند مهرگستری که از من به من نزدیکتر است و لحظه ای از من غافل نیست بلکه این منم که از او غافلم و فاصله گرفته ام. نزدیک شدن به خدا، غرق شدن در همه خوبیهاست. اما چگونه؟

مرا توان امر به این مهمی نیست مگر اینکه دست به دامان نزدیک شدگان به خدا گیرم شاید مرا بهره ای باشد و اکنون چه کسی از حجتش نزدیکتر به خدا هست، پس باید به او نزدیک شد و برای نزدیکی به ارباب چه راهی بهتر از خدمتگزاری و سربازی. و امروز شروع دیگریست.
روزگارانی دراز در دل آوای (یا لیتنا کنّا معک) زمزمه می کردیم برای زمانی که ثارالله ندای (هل من ناصر ینصرنی) سر داد و امروز دردناک است و مشقت بار، ندیدن ارباب و شاعر چه زیبا سروده که:
اینهمه آب که جاری است نه اقیانوس است                        عرق شرم زمین است که سرباز کم است
سرخوش شود دلم اگر یار، راه قرب برایم باز کند و جواب به لبیک هل من ناصر ینصرنی را با وارد کردن اسمم در لیست سربازانش اجابت کند. امیدم به اجابت به دل سوخته، قلب شکسته، خاطر آزرده از آنچه همه می بینیم و می شنویم است و چه بدبختم من که وقتی اراده ذکر فراقش می کنم حتی کلمات و الفاظ از دستم می گریزند گویی این بار بر دوششان سنگینی می کند. امروز دلم را به نوای نقاره های ضامن آهو سپردم، شاید کبوتر حرم شود. شاید رئوفی ثامن الحجج چتر حمایتی شود بر سرم تا در این راه از باران گوشه کنایه ها، نیش خنده ها،… مصون باشم. عزم را جزم کرده ام اگر خدا بخواهد به پنجره فولاد رضا علیه السلام گره حاجت زدم که ثابت قدم باشم.
مرا ترسی نیست که چادرم، پوششم، مرامم و رفتارم در تیررس تیر نادانی کوته فکران قرار گیرد. اصلاً مگر نه اینکه همیشه نوش با نیشی همراه است و باورم این است هر نیشی در این راه شیرین است که هرچه از دوست رسد نیکوست؛ پس دست التماس به آستانش دراز می کنم که خدایا کمکم کن که آن گونه¬ای باشم که طبق حدیث «کونوا لنا زینا و لا تکونوا لنا شینا»، زینت سروران عالم و امام باشم، مرا ترسی نیست از سختی راه، ترس از خودم دارم، از نفسم، از شیطان.
پس عاجزانه طلب پناه می کنم از آن که پناه بی پناهان است و می¬گویم: «اعوذ بالله من الشیطان الرجیم و بسم الله الرحمن الرحیم» و توسل میجویم از مولود با برکت باب الحوائج موسی بن جعفرعلی ابن موسی الرضا علیه السلام

فصلنامه نجد شماره15 باییز94

همه افراد در طول عمر خود یک بار هم که شده با مشکل قار و قور کردن شکم مواجه شده اند، در این نوشتار طبق مطالب جمع آوری شده دلیل آن را متوجه می شویم.
آیا صدای معده نگران کننده است؟
صدای طبیعی که داخل معده شنیده می‌شود، کاملا بی‌خطر است و علت خاصی ندارد و فرآیند طبیعی بدن در هضم غذا محسوب می‌شود. یکی ا زعلل اصلی صدای شکم گرسنگی است. در زمانی که فرد احساس گرسنگی می کند یا میل به غذا خوردن دارد، سیستم گوارش به مغز پیام می‌فرستد تا به تمام سیستم‌های مربوطه سیگنال فرستاده و آنها را آماده دریافت غذا کند. این عمل باعث می‌شود ماهیچه‌هایی که در جهت معده و روده‌ها قرار دارند، شروع به حرکت کرده، مایعات هضم‌کننده را ترشح کنند که پس از آن با هوا و گاز ایجاد شده در روده تقابل می‌یابند. بیشتر مواقع این فرآیند بدون صدا و آرام است، ولی گاهی سر و صدای آن بلند می‌شود و این صداها از بیست دقیقه تا دو ساعت بعد از غذا خوردن هم ممکن است ادامه داشته باشد.
افزایش و کاهش حرکات روده و در نتیجه صدای معده و روده اکثراً نیاز به درمان خاصی ندارد اما بعضی مواقع به دلیل بیماری های روده باید پیگیری شود.
آیا می توان مانع تولید گاز معده شد؟
مصرف نکردن مواد غذایی که باعث نفخ می شوند باعث کم شدن صداها می شود و همچنین نداشتن استرش، چرا که اضطراب باعث بلع هوا و در نتیجه صدای معده و روده می شود.
چه غذایی باعث نفخ وتولیدگاز درمعده و روده می شود؟
گل کلم، کلم بروکلی، لوبیا، ذرت، پیاز، سویا، انواع فست فودها، جویدن آدامس، آبنبات های سخت مخصوصاً آنهایی که حاوی سوربیتول هستند، خوردن سبزی، سالاد، دوغ، نوشابه و آب همراه با غذا، خوردن غذا با عجله کامل نجویدن آنها از جمله عوامل ایجاد گاز در معده می باشند.
علاوه بر غذاها چه چیز دیگری باعث تولید گاز معده و روده می شود؟
داشتن دندان مصنوعی، سندرم روده تحریک پذیر، ضعف سیستم هضم، خوردن غذا در حال سیری، بیماریهایی که باعث انسداد روده ها می شوند و بعد از بعضی از اعمال جراحی نیز مشکل نفخ و گاز معده بوجود می آید.
آیا درمان گیاهی برای این مشکل وجود دارد؟
دکتر ریحانه معینی متخصص طب سنتی می فرماید تغییر رژیم غذایی و مصرف گلاب گرم در زمان شدت علایم موثر است همچنین دم کرده زیره سبز، سردی روده ها را بهبود می بخشد و از نفخ می کاهد. ایشان بیان می کند همراهی مشکلات سردی کبد، اشکال در تولید و ریزش صفرا به روده و گاهی بروز یبوست در کنار ابتلا به رطوبت و سردی معده و روده ها باعث قار و قور کردن شکم می شود*.

* وب سایت رژیم سلامتی
سایت تک فارس
سایت جام جم آنلاین
سایت افکار نیوز

فصلنامه نجد شماره15 پایز94

آلرژی‌ غذایی‌ عبارت‌ است‌ از واکنش‌ بیش‌ از اندازه‌ دستگاه‌ ایمنی‌ به‌ برخی‌ غذاها یا موادی‌ که‌ معمولاً بی‌خطرند. این‌ واکنشهای‌ نامطلوب‌ ممکن‌ است‌ ارثی‌ یا ناشی‌ از یک‌ نقص‌ اکتسابی‌ بیوشیمیایی‌ باشند. و علائم‌ ممکن‌ است‌ در عرض‌ چند دقیقه‌ یا تا 2 ساعت‌ پس‌ از خوردن‌ آن‌ غذای‌ به‌ خصوص بروز‌ کنند. در برخی موارد، امکان‌ دارد علائم‌ تایک الی دو روز بعد نیز ظاهر شود.
علائم
از جمله علائم شایع اسهال‌، درد شکمی‌، بثورات‌ جلدی، نفخ‌ و باد شکم‌، کهیر، تورم‌ صورت‌ (خصوصاً لبها)، خارش،
تورم دستها و پاها، آسم، تهوع و استفراغ، سرفه‌، سردرد میگرنی، غش‌ یا حالت‌ نزدیک‌ به‌ غش می‌باشد.
علل
هرگونه‌ غذا یا ماده‌ای‌ که‌ بلعیده‌ می‌شود می‌تواند باعث‌ بروز واکنش‌ آلرژیک‌ شود و غذاهایی‌ که‌ بیشتر باعث‌ این‌ حالت
‌ می‌شوند: شیر گاو، زرده‌ تخم‌مرغ‌، گندم، سویا، بادام کوهی یا همان‌ پسته شامی‌، ماهی، آجیل‌های‌ درختی‌ مثل‌ گردو‌،صدف دریایی‌، خربزه، کنجد، تخم‌ آفتاب گردان و شکلات‌ می باشند.
پیشگیری
خطر آلرژی برای کسانی که مشکلات آلرژی دیگری نیز دارند بیشتر است و برای پیشگیری باید غذاهایی را که به آنها اآلرژی داریم شناسایی‌ کنیم واز آنها پرهیز داشته باشیم. معلوم شده شیرخورانی‌ که‌ غذای‌ جامد برای‌ آنها دیرتر شروع‌ می‌شود کمتر به‌ آلرژی‌ غذایی‌ دچار می‌شوند.
در کودکان و شیرخواران بعد از 2 الی 4 سالگی آلرژی برطرف می شود اما در بزرگسالان (خصوصاً آلرژی به بعضی مواد غذائی مثل شیر، ماهی، آجیل، صدف دریایی) احتمال دارد این آلرژی تا سال ها برای آنها بماند و برطرف نشود.
تشخیص
کسی که دچار آلرژی غذایی شده باید برای‌ مدت‌ دو هفته‌ یا تا زمانی‌ که‌ علایم‌ آلرژی‌ ناپدید شوند غذاهای مورد شک را از رژیم غذایی خود حذف کند و بعد غذاهای‌ مورد شک‌ به‌ صورت‌ تک‌ تک‌ به‌ رژیم‌ غذایی‌ خود اضافه کند تا مشخص‌ ‌شود حساسیت یا آلرژی از کدام غذا ایجاد شده است و وقتی غذا را شناخت از خوردن آن پرهیز کند.
دارو و درمان
هیچ دارویی بـرای درمــان آلرژی غذایی وجود ندارد و از داروهای موجـود بـرای حساسیت فقط برای تخفیف علائم
استفاده می شود و تنها درمان، اجتناب از غذای مسئول آلرژی می باشد.1

1- نرم افزار اطلاعاتی سالنامه سلامت، صالح غفاری و افشین مشاق طلوعی

فصلنامه نجد شماره15 پاییز94