درآیه 21 سوره احزاب آمده است كه” لقدكان لكم في رسول الله اسوه حسنه”یعنی هرآینه برای شما درخصلتها وروشها، پیامبر خدا نمونه وسرمشق پسندیده ای است. پیامبر رحمتی که از طرف خدا مامور ابلاغ دستور ات الهی بود ووظیفه داشت همگان را به دین اسلام دعوت کند وبر اساس آیه 3سوره شعرا آنچنان در اندیشه هدایت خلق بود که خدا فرمود :ای پیامبر شاید تو می خواهی جان عزیزت رااز غم اینکه مردم ایمان نمی آورند هلاک سازی!
حضرت محمد بن عبدالله"صلی الله علیه وآله وسلم” درراه دعوت به اسلام از هیچ راهی فروگذار نکردند، دعوتشان هم از طریق بیان بود هم اخلاق ورفتار اما شیوه های بیانی دعوت حضرت"صلی الله علیه وآله وسلم” :دعوت با حکمت و اندرز نیکو وجدال احسن که براساس آیه 125 سوره نحل می باشد “ادع الی سبیل ربک بالحکمة والموعظة الحسنه وجادلهم بالتی هی احسن".که ختم مرسلان رسول مکرم اسلام"صلی الله علیه وآله وسلم"هرکدام از این روشها ی تبلیغی خود رابرای یک گروه از مخالفان دعوتشان متناسب با نوع ومیزان مخالفت آنها به کار می بردند.
روش دیگر دعوت بشارت وانذار بود چرا که درآیه 105 سوره اسراءآمده “وما ارسلناک الا مبشرا ونذیرا".
پیامبر خدا “صلی الله علیه وآله وسلم” در فراخوانی ودعوت خود از شیوه بلاغت وبیان متین استفاده می کردندزیرا درآیه 82 سوره نحل آمده “فانما علیک البلاغ المبین” .
ایشان آیات الهی را پیوسته وبه تدریج می خواندند تا مستمعین فرصت تفکر داشته باشند وبا فهمیدن اینکه سرمنشا’ اين آيات وحي الهي است به دين اسلام روي آورند.
پیامبر خدا"صلی الله علیه وآله وسلم” گاهی دعوت خود را با استفهام انجام می دادند ” هل ادلکم هل تجارة تنجيكم من عذاب اليم” أيه10سوره صف یعنی آیا شما را به یک تجارت سودمند که شما را از عذاب دردناک آخرت نجات بخشد، راهنمایی کنم ؟ از این طریق دلهای آماده را به پرستش خدای یکتا وایمان به او دعوت می کردند وپرده های تاریک جهل را با روشنگری و بیان شیوا ی خود کنار می زدند وبا گفتار محکم(قول سدید) پیوسته دعوت خود را تکرار می کردند. طلب آمرزش برای گنه کاران از شیوه های تبلیغی کارآمد رسول خدا"صلی الله علیه وآله وسلم” است که این نحوه دعوت برای منافقان ، مشرکان وکفاری بوده که هر گونه آزار واذیت را درباره پیامبر انجام داده بودند .آیه 64 سوره نساء خطاب به پیامبر میگوید: اگر گروهی که برخود ستم کردند پیش توآمدند واظهار ندامت کردند توهم برای آنها آمرزش بخواه که دراین صورت اين افراى قوت قلب پیدامي كنند وبه دعوت تو ايما ن مي اورند .

اینها تعدادی ازشیوه های بیانی پیامبر در تبلیغ دین اسلام بود واما از جمله شيوه هاي اخلاقي ورفتاري پيامبر درتبليغ ، دعوت با نرمي ومحبت است كه در سوره توبه ایه 128 نهایت محبت پیامبر را نسبت به مردم بیان می کند.وصبرو استقامت پیامبر وعفو وگذشتشان از خطا کاران باعث جذب بیشتر افراد به دین عزیز اسلام می شد همچنین پیامبر رنج هجرت وجهاد در راه خدا را به جان خردیدند واخلاص وفروتنی وپرهیز از امتیاز طلبی شان دلیل شده بود که دعوت ایشان موثرتر واقع شود.پیامبر “صلی الله علیه وآله وسلم” برای اینکه دعوتشان روی کره خاکی گسترده وجهانی شود به اعزام مبلغان شایسته به نقاط مختلف پرداختند وازاين طریق دين مبين اسلام را به همگان معرفي كردند.*
*کتاب قران حكيم
* کتاب شيوه هاي دعوت پیامبر اعظم

نشریه الکترونیک نجد