حکیم متأله عارف بی بدیل مرحوم آقا میرزا محمدرضا قمشه ای (حکیم صهبا) فرزند شیخ ابوالقاسم قمشه ای در سال 1241 هجری قمری در شهر قمشه (شهرضا) چشم به جهان گشود. مقدمات را در قمشه نزد پدر و دیگر فضلای شهر آموخت و سپس عازم اصفهان شد و نزد بزرگان و اساتید حکمت و عرفان بهره ها جست. در قحطی و گرسنگی سال 1288 هجری قمری تمام آنچه به میرات برده بود را فروخت و صرف حوائج نیازمندان و بالاخص طلاب بی بضاعت نمود و بنا به دلایلی عازم تهران شد و در آنجا به تدریس معارف عرفانی و حکمی مشغول شد. هر که از این حکیم متأله سخن به میان آورده وی را به خصائل نیکوی باطنی و صاحب مقامات عالیه ستوده است. از جمله اینکه: وی فردی ساده زیست و بی ادعا و خارج از زیّ علمایی بود و در قید و بند مال دنیا و تعلقات دنیایی نبود. آقا محمدرضا فقه و اصول را در حد نیاز آموخت و به محضر میرزا سیدرضی استاد بزرگ عرفان و حکمت راه یافت و پس از مدتی جای استاد را پر نمود. اکثر آثار حکیم متأله آقا محمدرضا قمشه ای تحقیق و تنقیح شده و در کتابی با عنوان «آثار حکیم متأله آقا محمدرضا قمشه ای (صهبا)» به کنگره بزرگداشت ایشان عرضه شده است.

ایشان از محضر استادان بزرگی چون حاج محمدجعفر لاهیجی- میرزا حسن نوری- آقا سیدرضی لاهیجی به فراگیری علم پرداخته و در کتاب مجموعه آثار حکیم صهبا هم نام کتابهای ایشان آمده هم سخنان بزرگانی چون امام خمینی- شهید مطهری- علامه حسن زاده آملی و… درباره این حکیم زعیم و پرچمدار صداقت و پاکی و بی تعینی و سادگی.

ایشان در سال 1306 هجری قمری به سرای جاودان پرواز کرده و روح پاکش در جوار قرب الهی مأوا گزید در مورد محل دفن ایشان اختلاف است بعضی محل دفن ایشان را ابن بابویه (شیخ صدوق) در تهران نزدیک آرامگاه حاج آخوند محلاتی می دانند و برخی معتقدند جنازه ایشان در سر قبر آقا (مقبره امام جمعه تهران) دفن شده است*.

* مجموعه آثار حکیم صهبا، حامد ناجی اصفهانی و خلیل بهرامی قصرچمی

* روشنای یادها، نعمت اله جعفری قمشه ای

فصلنامه نجد شماره بيست ويكم پاييز96