موضوع: "زمزم احکام(جوش آمدن انگور)"

پختن وسرخ کردن کشمش( احکام)

جوش آمدن انگور و آب آن
چنان‌چه انگور یا آب آن به جوش آید، حرام می‌شود، مگر این‌که دو ثلث آب آن تبخیر گردد. از این‌رو، نباید داخل غذای در حال جوشیدن، انگور یا آب انگور بریزند.
طبق نظر مراجع تقلید اگر انگور یا آب انگور جوش آید، چنین غذایی نجس کننده و مستکننده نیست؛ ولی خوردن آن حرام میشود. ولی اگر دو سوم آب آن بخار شد خوردنش حلال خواهد شد.
این مطلب فقط مختص انگور و آب آن در حال جوشیدن است؛ اما این موارد حلال است:
1. غوره و آب غوره جوش آمده؛2. سرکه جوشیده؛3. خرما، کشمش و مویز پخته شده؛4. غذایی که از جوش افتاده و سپس داخل آن انگور یا آب انگور ریخته شود؛5. لیمو و آبلیموی جوشیده؛6. انگور و آب انگوری که جوشش آن معلوم نباشد.
مرحوم امام خمینی قدس‌سره مینویسند: «اگر معلوم نشود که آب انگور جوش آمده، حرام نیست، پس اگر انگور را در غذایی بریزند و آن غذا جوش بیاید؛ چون معلوم نیست که آب داخل انگور جوش آمده، حلال است».
نکتـــــه
اگر انگور یا آب آن به «شراب» تبدل شود، حرام و نجس خواهد بود، اعم از اینکه تبدیل شدن به شراب به وسیله آتش صورت گیرد یا خودبخود یا به وسیله قرار گرفتن در برابر نور خورشید.
حرمت و نجاست انگور یا آب آن، با تبخیر شدن دو سوم آب آن از بین نمیرود؛ بلکه وقتی حلال و پاک میشود که به سرکه تبدیل گردد. در این صورت هم خودش پاک و حلال میشود و هم ظرفی که در آن قرار دارد، پاک میگردد و نیازی به شستن آن نیست.

پختن یا سرخ کردن کشمش
بر اساس نظر مراجع تقلید اگر به سبب پختن یا سرخ نمودن کشمش، باد کند چه حکمی دارد؟
امام خمینی(ره): پاک و خوردن آن حلال است.
آیت الله اراکی: اگر بواسطه پختن، جوش بیاید،؛ خوردنش حرام است اما نجس نیست.
آیت الله بهجت: اگر سبب جوش آمدن آن شود احتیاطاً، نجس می شود و آن هم بستگی به درجه حرارت آن دارد.
آیت الله تبریزی: مانعی ندارد.
آیة الله خامنه ای: در فرض موقوم کشمش پاک و حلال است.
آیت الله خویی: پاک و خوردن آن حلال است.
آیت الله سیستانی: اشکال ندارد.
آیت الله شبیری زنجانی: پاک و خوردن آنها حلال است، اگر چه احتیاط مستحب آن است که از آنها اجتناب کنند.
آیت الله صافی گلپایگانی: اشکال ندارد.
آیت الله فاضل لنکرانی: اشکالی ندارد و خوردن آن حلال است.
آیت الله مکارم شیرازی: مادام که آنرا در آب (مانند آبگوشت) نپزند داخل آن غلیان پیدا نمی کند و اشکالی ندارد.
آیت الله نوری همدانی: اشکال ندارد و خوردن آن مانعی ندارد.
آیت الله وحید خراسانی: مویز و کشمش و آب آنها اگر جوش بیایند پاک و خوردن آنها حلال است.

فصلنامه نجد شماره17 بهار 95